GİYDİRİLMİŞ ÜCRET NEDİR? HANGİ HESAPLAMALARDA KULLANILIR?

Pek çoğumuz çıplak ücret ve giydirilmiş ücret kavramını iş hayatında duymuş olmamıza rağmen teknik bir konu olduğundan bu haftaki yazımda giydirilmiş ücret kavramını, hesaplanma şeklini ve hangi hesaplamalarda kullanıldığını anlatmaya çalışacağım.

            Giydirilmiş ücret nedir?

            İşçilik alacaklarında, kıdem ve ihbar tazminatı hesaplamalarında sık sık karşımıza çıkan giydirilmiş ücret;  kısaca ücreti çıplak ücrete çalışanın ücret eklentileri ve sosyal yardımlar dahil edilerek hesaplanan ücretidir. Çıplak ücret ise işçinin maaşından ibarettir. İşçinin iş sözleşmesine yazılı ya da fiilen uygulanan maaşı kaç liraysa çıplak ücret de o kadardır.Uygulamada çıplak ücret çoğunlukla asgari ücret miktarında karşımıza çıkmaktadır.

Giydirilmiş ücretin tespitinde, 4857 sayılı İş Kanunu’nun 32 nci maddesinde yazılı olan ücrete ek olarak, işçiye sağlanmış olan para veya parayla ölçülebilen menfaatler dikkate alınır. Buna göre işçiye maaşı dışında ödenen yol, yemek, tazminat, kira yardımı, diğer yardımlar ve benzeri süreklilik arz eden ödemeler de giydirilmiş ücretin hesabında dikkate alınır. Fazla çalışma ücreti, genel tatil ücreti ya da hafta tatili ücreti giydirilmiş ücret hesabında dikkate alınmaz.

Giydirilmiş ücret nasıl hesaplanır?

Giydirilmiş brüt ücret hesabında, sürekli şekilde verilen yemek ücreti, yol ücreti, ikramiye ve devamlı olarak verilen prim gibi süreklilik gösteren ödemeler dikkate alınır. Buna karşılık, süreklilik göstermeyen evlenme, doğum, ölüm ve bun gibi nedenlerle yapılan ek ödemeler hesaplamada dikkate alınmaz.

Giydirilmiş brüt ücret hesabında, asıl ücretin dışında göz önünde tutulacak ek ücretlerin bir iş karşılığı olması da gerekmemektedir. Doğrudan işçinin gördüğü işin karşılığı olmamakla birlikte sosyal  amaçla işçiye ödenen çocuk yardımı ya da bayram harçlığı gibi ödemeler de asıl ücrete ilave edilir. İşçiye sağlanan özel sağlık sigortası yardımı ya da hayat sigortası prim ödemeleri de para ile ölçülebilen menfaatler kavramına dâhil olup giydirilmiş ücretin hesabında dikkate alınır.

İşçiye para olarak verilen ücret eklerinin dışında, para ile ölçülmesi mümkün olan faydalar da giydirilmiş brüt ücretin hesabında dikkate alınır. Yemekhanede verilen yemek, sağlanan konut ve sağlanan yakacak maddeleri gibi yardımlar da para ile ölçülmesi mümkün olmaları kaydıyla hesaplamada dikkate alınır.Ancak hesaplamalarda işçinin işten ayrıldığı tarihten geriye doğru bir yıl içinde yapılan ödemelerin ortalaması alınarak, bir aylık giydirilmiş ücreti hesaplanır.

Bir örnek vermek gerekirse; 

Hangi alacaklar giydirilmiş üzerinden hesaplanır?

            Yargıtay kararları ışığında yapılabilecek ayrıma göre;

• Kıdem tazminatı
• Kötü niyet tazminatı
• İhbar tazminatı 

Giydirilmiş ücret üzerinden hesaplanır.

Sonuç:

Giydirilmiş ücret; çıplak ücret yanında, ücret eklentileri ve sosyal yardımlar da eklenerek bulunur. Çıplak ücret ise adından da anlaşılacağı üzere işçinin iş sözleşmesinde kararlaştırılan aylık maaşından ibarettir.Kıdem tazminatı, ihbar taziminatı ve kötü niyet tazminatı hesaplanırken önce işçinin giydirilmiş ücretinin hesaplanması gerekir.