Kaynaklar Sınırsız Değil

DÜNYA KAYNAKLARINI DUYARSIZCA KULLANMAK Ülkemizde hatta Dünyamızda, kullandığımız kaynakların sınırsız olmadığı, dikkat etmediğimiz ve duyarsızca kullanıldığı takdirde bir gün bu kaynakların tükeneceği kesindir. Doğal kaynakların hızla tükendiği dünyamızda, var olan kaynakların duyarlı bir şekilde kullanılması bir zorunluluk haline gelmesi gerekir. Dönüşebilir atıkların geri kazanımı ile doğal kaynakların korunması ve enerji tasarrufu sağlanmakta, gelecek nesillere daha yaşanılabilir bir çevre sunulabilir. Ayrıca atık malzemelerin ham madde olarak kullanılması çevre kirliliğinin engellenmesi açısından da oldukça önemlidir. Kullanılmış kâğıdın tekrar kâğıt imalatında kullanılması hava kirliliğini %70–90, su kirliliğini %35, su kullanımını %45 azaltabilmektedir. Bir ton atık kâğıdın kâğıt hamuruna katılmasıyla 8 ağacın kesilmesi önlenebilmektedir. Sağlıklı bir geri dönüşüm sisteminin ilk basamağı; bu malzemelerin kaynağında en başta ayrı toplanıp çöp ile karıştırılmamasıdır.  GERİ DÖNÜŞÜMÜN İLK BASAMAĞI Sağlıklı bir geri dönüşüm ve kazanım sisteminin ilk basamağı atık malzemelerin kaynağında ayrıştırılarak toplanmasıdır. Geri dönüştürülebilir nitelikteki atıkların, diğer atıklara karıştığında bu malzemelerden üretilen ikincil malzemeler çok daha düşük kalitede olmakta ve hatta çoğunlukla bu işlemler mümkün olmamaktadır. Bu yüzden geri dönüşüm işleminin en önemli basamağını kaynakta ayrı toplama işlemi oluşturmaktadır. Çöpe atılan geri kazanılabilir atıkların kaynağında yani evlerde, işyerlerinde ve okullarda çöpten ayrı biriktirilmesi, belediyeler tarafından çöpten ayrı toplanması, karışık olarak toplanan bu atıkların cinslerine göre ayrılıp geri dönüştürülmek ve yeni ürünler elde etmek üzere ilgili sanayi kuruluşlarına sevk edilmesi gerekir. Kaynağında ayrı toplama uygulamaları ile ambalaj atıkları, çöpten ayrı, temiz, verimli, sağlıklı ve hijyenik olarak toplanması en önemli şarttır. “AMBALAJ ATIKLARININ KONTROLÜ YÖNETMELİĞİ” “Ambalaj Atıklarının Kontrolü Yönetmeliği’ne göre; “Apartman, site yönetimleri, okullar, üniversiteler, kamu kurum ve kuruluşları, hastaneler, oteller, lokantalar, büfeler, şehirlerarası otobüs terminalleri, hava yolu terminalleri, demir yolu istasyonları, limanlar, sağlık kuruluşları, spor kompleksi, organize sanayi bölgeleri, sanayi siteleri, serbest bölge yönetimleri, marketler, satış noktaları, fabrikalar, iş ve alışveriş merkezleri, stadyumlar gibi ambalaj atığının oluştuğu benzeri yerlerde ilgili yönetimler, ambalaj atıklarını diğer atıklardan ayrı olarak biriktirmek ve bu yönetmelikte tanımlanan toplama sistemine verilmek üzere hazır etmekle yükümlüdürler.” “ HER ATIK ÇÖP DEĞİLDİR, YARINLAR ÇÖPE GİTMESİN”  Meram Belediyesi “ Her Atık Çöp Değildir, Yarınlar Çöpe Gitmesin” sloganıyla hareket ederek, ambalaj atıklarının kaynağında toplanarak ekonomiye tekrar kazandırılması için geri dönüşüm çalışmalarını ilçe genelinde yaygınlaştırmakta. Meram Belediyesi Temizlik İşleri Müdürlüğü tarafından uygulanan Meram Kaynağında Ayrıştırma Projesi’ni(MERKAP) ilçenin büyük bir bölümüne yaygınlaştırdıklarını belirterek, “Aylık ortalama 150 ton ambalaj atığı toplanmaktadır. 2010 yılında yaklaşık bin 400 ton katı atık toplanmıştır. Projemiz ilçemizdeki tüm eğitim kurumları, hastaneler ve resmi kurumlarla birlikte yaklaşık 50 bin konutta uygulanmaktadır. Geri dönüşüm konusunda bu yıl yaptığımız çalışmalar geçtiğimiz yıllara oranla daha fazla ve günden güne birçok alanda geri dönüşüm ağı genişleyerek devam etmektedir. Ambalaj atıklarının kaynağında ayrı toplanarak ekonomiye yeniden kazandırılması için belediyemiz sınırları içinde uygulamalar yapmaktadır. Bu doğrultuda kamu kurumları, okullar, iş yerleri, marketler ve konutlardan çıkan Ambalaj Atıkları haftalık programlar çerçevesinde toplanmakta ve yeniden ham madde olarak ekonomiye kazandırılmaktadır. ÖNEMLİ BİR BİLİNÇ OLUŞTURMAK Geri dönüşüm ile yapılan hizmetin daha yaygın hale gelmesi için okul ve konutlarda çeşitli eğitim seminerleri verilmekte, bilgilendirici broşürler dağıtıldığını belirten Meram Belediyesi Temizlik İşleri Müdürlüğü, Meram Belediyesi tarafından gerçekleştirilen bu faaliyetler sonucunda ambalaj atıklarının geri dönüşümünün önemi konusunda bilinç oluşturulmaktadır. Yeni hizmet döneminde yaklaşık beşbin konuta, üniversite öğrencilerinden oluşan ekibimiz sayesinde ulaşıp eğitimler verilmiş ve bu konutlarında geri dönüşüm uygulamasına iştirakleri sağlanmıştır. Eğitimlerimiz devam etmekte olup toplanan geri dönüşüm malzemeleri sözleşmeli firmanın yeni hizmete açmış olduğu tesislerde toplanıp ayrılmakta ve tekrardan ekonomiye kazandırılmaktadır.Geri dönüşüm uygulamasındaki amacımız Meram belediyesi sınırları içerisinde bulunan tüm resmi ya da özel kurumlar ile toplu konutları bu uygulamaya eksiksiz dâhil etmektir. AMBALAJ ATIKLARINI KAYNAĞINDAN AYIRMA Selçuklu Belediyesi’nin projesi olan Selkap Projesi yani ambalaj atıklarını kaynağından ayırma, ambalaj atıkları toplam katı atık içinde önemli bir yer tuttuğu dikkate alarak ambalaj atıkları olan cam, plastik, metal, kâğıt ve kompozitör gibi malzemelerden imal edildiği için geri dönüşebilir nitelikte olmaktadır. Bu yüzden geri dönüştürülen ambalaj atıkları üretime sokularak ikincil ham madde olarak kullanılabiliyor. Ancak ambalaj atıklarının geri dönüştürülebilmesi için gelişmiş ülkelerde olduğu gibi kaynağında çöpten ayrı olarak toplanması ve temiz bir şekilde geri dönüşüm endüstrisine ulaştırılması gerekmektedir. Ambalaj Atıklarını Kaynağından Ayırma Projesi kapsamında, ambalaj atıklarının toplanması geri dönüşüm poşeti, iç mekân kutusu, geri dönüşüm kumbarası, geri dönüşüm sepeti ve geri dönüşüm konteynerleri ile yapılmaktadır. Selçuklu Belediyesi tarafından uygulanan projede son 5 yılda 1.394 adet geri dönüşüm sepeti, 25.030 adet iç mekân kutusu, 3.707.500 adet ambalaj atığı toplama poşeti dağıtılmıştır.  CAM ATIKLARININ TOPLANMASI Selçuklu Belediyesi projeleri arasında olan cam atıkların yer altı cam kumbarasında depolanması, serum ve ilaç şişeleri gibi cam ambalaj atıkları kontramın olmamaları şartıyla cam ambalaj kumbaralarında veya mavi poşetlerde toplanıyor. Mavi torbalarda toplanmaları esnasında ilaç ampulleri kırıldığı için kesici, delici etkileri olduğundan ve flokun şişelerinin enfeksiyöz etkeni ile kontamine olma ihtimali olabileceği için atıkları toplayan personeli tehdit etmektedir. Selçuklu Belediyesi tarafından hastanelere montajı yapılan cam kumbaralar sayesinde atıklar vinçli bir araç tarafından el değmeden toplanmaktadır. Toplama yapan personel için daha güvenilir bir iş ortamı oluşturmaktadır. Selçuklu Belediye’si tarafından yapılan proje, Konutlara haftada bir defa geri dönüşüm poşeti dağıtılmakta ve dolu poşetler alındığında her defasında yeni poşetler verilmektedir. İnsan trafiğinin yoğun olduğu cadde, terminal, alışveriş merkezleri vb. yerlere geri dönüşüm kumbaraları, bahçesi ve güvenliği olan sitelere geri dönüşüm kafesleri ve yer altı cam kumbaraları ve okullara, resmi, özel kurum ve kuruluşlara, sağlık kuruluşlarına gibi yerlere iç mekân toplama kutuları bırakılmıştır. EĞİTİM VE BİLİNÇLENDİRME Halkımızın çevre konusunda bilinçlendirilmesi ile ilgili eğitim çalışmaları kapsamında 160.000 konuta kapıda yüz yüze eğitim çalışması her yıl yenileyen Selçuklu Belediyesi çalışmalar içinde projede yer alacak ekipler Çevre Koruma ve Kontrol Müdürlüğü çevre mühendisleri tarafından eğitilmektedir. Eğitimlerin tamamlanmasıyla birlikte vatandaşlarla yüz yüze iletişim kurularak gerçekleştirilen çalışmalarda; Katı atıklar, ambalaj atıkları, bitkisel atık yağ, elektronik ve pil atıklarının yeniden değerlendirilmesi, ekmek israfının önüne geçilmesi ve bez torba kullanarak çevre bilincinin arttırılması gibi konularda bilgiler verilmektedir.Selçuklu ilçe sınırlarında bulunan toplam 160.000 konuta hazırlamış olduğu el broşürleri eğitim personelleri tarafından dağıtılarak çevre bilinci oluşturulmaya çalışılmaktadır. Ayrıca alışveriş merkezlerinde düzenlemiş olduğu etkinliklerle de vatandaşlara bez torba ve broşür dağıtımı gerçekleştirilmiştir.Halkı bilinçlendirmek amacıyla tanıtıcı ve bilgilendirici medya etkinlikleri çalışmaları yapılmaktadır.  (Mustafa ŞENOL- Aysun Karabayır)