Rümeysa Özkan

Ailelerin bir araya geldiği, sıla-ı rahimin ön plana çıktığı bu zamanlarda yemek sofralarını süsleyen yemekler, ziyaretlerde ikram edilen besinler hem gözü hem de mideyi dolduran cinsten. Peki, midemiz bunların ne kadarını tüketmek istiyor? Ne kadarına hazırladı kendini?

Kurban bayramını diğer bayramlardan ayıran en büyük özelliği et tüketiminin ön plana çıkmasıdır. Tüketilen et miktarının yanında etlerin hazırlama, pişirme ve saklama koşullarının sağlığa uygun olması oldukça önemlidir.

ETİN GÖRÜNEN YAĞLARINDAN UZAK DURUN!

Yağlı etlerin doymuş yağ ve kolesterol içeriği oldukça yüksektir. Kırmızı etteki yağ oranı, görünür yağlarından uzaklaştırıldığında bile ’dir. Dolayısıyla normalden çok daha fazla et tüketimi olan bu günlerde, kalp-damar sağlığını korumak adına etlerin görünen yağlarından uzak durmakta fayda var.

ETİ TÜKETMEDEN ÖNCE 24 SAAT BEKLEYİN!

Kurban bayramında yapılan en büyük hatalardan biri kuşkusuz kesilen hayvan etinin bekletilmeden pişirilip tüketilmesidir. Fakat yeni kesilen etlerdeki sertlik sindirimi zorlaştırırken pişme süresini de uzatır. Özellikle mide problemi yaşayan, hazımsızlık ve şişkinlik çeken bireylerin kesilen eti mutlaka 24 saat sonra tüketmesi gerekmektedir.

SAĞLIĞA UYGUN BİR ŞEKİLDE SAKLAYIN!

Buzlukta ya da buzdolabında bekletilerek, ilerleyen zamanlarda tüketilmeye ayrılan etleri büyük parçalar halinde saklamak yanlış olur. Etler, kuşbaşı-kıyma gibi küçük parçalara ayrılmalı, her yemek için kullanılacak miktarlar ayrı ayrı bölünmeli ve küçük buzdolabı poşetlerine konulmalıdır. Buzdolabında -2^OC de 1-2 hafta, derin dondurucu kısmında ise -18^OC de daha uzun süre bekletilebilir.

ETLERİNİZİ BUZDOLABINDA ÇÖZDÜRÜN, GÜNEŞTE DEĞİL!

Buzluktan ya da derin dondurucudan çıkan etler, etin bozulmaması ve sağlık açısından zararlı hale gelmemesi için buzdolabında çözdürülmelidir. Sıcak suda bekleterek, güneşe koyarak çözdürmek yanlıştır ve olumsuz sağlık sonuçlarına neden olur.

SAĞLIKLI ET PİŞİRME TEKNİKLERİ NELERDİR?

Eti kesmek için kullanılan doğrama tahtası ile sebze kesmede kullanılan doğrama tahtası birbirinden farklı olsun. Et ile sebzenin aynı tahtada kesilmesi sağlık açısından uygun olmaz.

Eti pişirirken; haşlama, fırınlama ve ızgara gibi pişirme yöntemlerini tercih edin. Mümkün oldukça kavurma ve kızartma yönteminden uzak durun. Et besin öğesi bakımından C ve E vitamini içermez. Etin sebzelerle beraber pişirilmesi ya da etin yanında sebze yemeği, yeşillik salatası, taze sıkılmış meyve suyu tüketmek çeşitli ve dengeli beslenmeyi sağlar. Ayrıca sebzelerde bulunan C vitamini sayesinde etteki demirin emilimi artar.

Kurban bayramının vazgeçilmezi haline gelen kavurmanın pişme esnasında içine kuyruk yağı/iç yağı, tereyağı gibi herhangi bir yağ eklemeyin. Yalnızca etin kendi yağı ile kısık ateşte pişmeye bırakın.

Mangalda ise etleri ateşe çok yaklaştırmadan, kömürleşmeden, siyah renge dönüşmeden kızartın. Etteki B1, B12, Folik Asit (B9) vitaminleri etin ateşe fazla yakın olması halinde kaybolur ve kömürleşen etler her zaman kansere neden olur.

Sebze ve kuru baklagil yemeklerini etle beraber pişirdiğinizde ekstra yağ ilave etmeyin. Özellikle kuyruk yağı/iç yağı gibi katı yağlardan uzak durun. Etin yağı ile pişmesine izin verin.

BAYRAMI KİLO ALMADAN, SAĞLIKLI BİR ŞEKİLDE GEÇİREBİLMENİN SIRLARI…

• Diyabet, kalp damar hastalıkları, mide rahatsızlıkları, gut, kronik böbrek yetmezliği, yüksek tansiyon gibi uzun süreli kronik rahatsızlığa sahip olan bireylerin beslenme tedavilerine bayram süresi boyunca da taviz vermeden devam etmesi gerekir. Herhangi bir sağlık problemi yaşamamak adına verilen beslenme programı dışına çıkılmamalıdır.
• Sakatat tüketiminin artışa geçtiği bu bayramda özellikle kalp-damar ve kolesterol hastaları sakatat tüketiminden kaçınmalı, sağlıklarını düşünerek hareket etmelidir.
• Günlük tüketilen öğün sayısı 3 ana 2-3 ara olmak koşuluyla 5-6 olsun ve en önemlisi azar azar ve sık sık beslenerek midenizi yormayın.
• Kavurma ve kırmızı eti Öğle öğününde tercih edin. Yanında mutlaka sebze yemeği ve bol yeşillikli salata olsun. Pilav tercihiniz bulgurdan, içecek tercihiniz de ayran-cacıktan yana olsun.
• Akşam öğününü zeytinyağlı sebze yemekleri ya da kuru baklagiller ile süsleyin. Mümkün oldukça hafif beslenin. Gün boyu ziyaretlerde ikram edilen tatlı ve tuzlu yiyeceklerle aldığınız fazla kalorileri böylelikle dengeleyin, hazımsızlık gibi mide ve bağırsak problemleri yaşamayın.
• Bayram ziyaretlerinde herhangi bir sağlık probleminiz yoksa asansör yerine merdiven kullanın. Yakın yerlerdeki akrabalarınıza yürüyerek gidin.
• Ziyaretlerde ikram edilen şerbetli tatlıları mümkün oldukça az tüketmeye çalışın. Tatlı tercihleriniz sütlü tatlılardan ve sade dondurmadan yana olsun. Çeşit çeşit baklavaların, çikolataların, lokum ve şekerlemelerin büyülü dünyasına kapılmayın, kendinize “dur” deyin. Evinize gelen misafirlere de ikramlarınızı tüketmeleri konusunda ısrarcı olmayın.
• Çay, kahve ve limonata gibi ziyaretlerde ikram edilen içecekler de ölçülü tüketilmeli elbet. Özellikle çay ve kahve kafein içeriğiyle fazla tüketildiğinde kalp çarpıntısı, uykusuzluk gibi rahatsızlıklara yol açabilir. İçecek tercihlerinizi ev yapımı limonata ve meyve sularından yana kullanın. Sade soda ve ayran da tüketilebilir içecekler arasında yerini alır.
• En önemli içeceğimiz, metabolik faaliyetlerin düzenli bir şekilde sürmesini sağlayan suyu günde mutlaka 2,5-3,0 litre tüketin.
• Fiziksel aktiviteyi asla ihmal etmeyin. Hafif bir tempoyla günde en az 45 dk yürüyüş yapın. Yürüyüş saatinizi herhangi bir ana öğününüzden 1 saat sonraya gelecek şekilde ayarlayın.

Sağlıklı ve Mutlu Günler Dilerim.