ŞAİR EŞREF?TEN ŞİİRLER VE NÜKTELER -1

Eşrefi geç vakit sarhoş olarak polisler biraz sıkıştırınca Eşref birine bir tokat atar oda savcılığa şikâyet eder. Korkak ve duruma göre karar veren Savcı (Mustantık) sorular sormaya başlayınca eşref şöyle der:

Elinde yok adâlet, olsa da sen kim, adâlet kim,

Kimi mazlum görürsen hep “Kabahat sendedir” dersin...

Polisler üstüme saldırdı, ben de sille aşk ettim

Be Mustantık Efendi!. . Söyle, sen olsan ne b… yerdin?

Süleyman Nazif’e; “Eşref ile Nef’i arasında ne fark var?” demişler, o: “Nef’inin yüz beyitle göklere çıkardığı bir adamı, Eşref bir beyitle yerin di­bine sokar” demiş.([1])

Aslen Yahudi dönmesi olduğu söylenen güzel şiirleri olan, iki defa sad­razam olan, Abdülhamide meşrutiyeti teklif ettiği için İzmir Valiliğine sürülen Kıbrıslı Kamil Paşa’yı Eşref, aşağıdaki beyitlerle tenkit etmiş ama, Eşref’i her dönemde en çok koruyan, kollayan o paşa olmuştur:

Agop paşayı lütfet padişahım sadr-ı a’zam yap

Denînin peyrev-i ikbâli varsın bir denî olsun

Sadaret mührünü memnû’ ise vermek Müslüman’a

Yahudiden usandık bir zaman da Ermeni olsun ([2])          

Eşref İzmir’de hazır elbise satan Yahudi bir esnaftan alış-veriş yapar ama, sonradan argo tabirle kazıklandığını öğrenince şu dörtlüğü yazmıştır. Aynı günlerde de Kıbrıslı Kamil Paşa Sadrazamdır.

Hazır elbise satan kavm-i Yahud’dan birisi

Bana bir kaşkariko eyledi külliyet ile

Ben anın ânesini babasını beller idim

Sadr-ı a’zam darılır gayret-i milliyet ile.([3])

Kamil Paşa hiç gülmeyen bir insanmış Eşref onun için şöyle yazmış:

“Peyü marı, çeşmi mûru, nânı molla kesnedid,

Lütfü nisvan, künhü Yezdan, ruhu insan kesnedid

Saydığım şeylerde bazen emri mâkûs olsa da,

Vali Paşa’yı fakat ömrümde handan kesnedid!. . . ”

Yani: Yılanın ayağını, karıncanın gözünü, imamın ziyafetini kimse gör­me­miştir. Kadının lûtfunu, ulûhiyetin esrârını, insanın ruhunu kimse görme­miş­tir. Saydığım şeylerin bazılarını belki gören olmuştur. Fakat Vali Paşa’yı gülerken, ömründe kimse görmemiştir.([4])

Dipnotlar:

1- Hilmi Yücebaş, “Şair Eşref Bütün Şiirler ve Hatıraları”, 2. Baskı İst. 1978, s. 59.

2- Hilmi Yücebaş, “Hiciv ve Mizah Edebiyatı Antolojisi”, L & M Yay. İst. 2004, s. 93, 94.

3- Hilmi Yücebaş, “Şair Eşref Bütün Şiirler ve Hatıraları”, 2. Baskı İst. 1978, s. 74.

4- Hilmi Yücebaş, “Şair Eşref Bütün Şiirler ve Hatıraları”, 2. Baskı İst. 1978, s. 207.