KANAAT (1)

Kanaat hususunda söylenmiş o kadar güzel beyitler var ki, tercihte tered­düt ettiğim için, bir değil, birkaç tanesini sözün ibtidasında veriyorum:

Cihânın nimetinden kendi âb ü dânemiz yeğdir

Elin kâşânesinden kûşe-i vîranemiz yeğdir      

Nâmî

 

“Başkalarının çeşit çeşit nimetlerinden, içinde danesi bile az olan kendi mütevazı yemeklerimiz ve elin şatolar gibi evle­rinden bizim virane evimizin köşesi bize daha iyidir.”

 

Ne dünyadan safâ bulduk, ne ehlinden recâmız var

Ne dergâh-ı Hüdâ’dan mâadâ bir ilticamız var    

Nef’î

Külahın sat yine lâkin yokuncul olma nâmerde

Cihanda kelle sağ olsun, külah eksik değil merde

Sultan lll. Ahmet

Kalender meşrebim minnetim yoktur

Yükseklerde uçan meleği sevmem

İzzet-i nefsime hürmetim çoktur

Öpülmek istenen eteği sevmem     

                                                     Tokadızâde Şekip

Nâmımı defter-i uşşâkından ihraç eyleme

Kendi muhtacını muhtacına muhtaç eyleme

                                                    Lâedrî

 

Konuyla ilgili ibretli sözlere Peygamber Efendimizden ör­neklerle devam edelim: 

“Kanaat berekettir ve tükenmez bir hazinedir.”([1])

 “Her kim züht ve kanaat göstererek dünyayı terk edecek olursa, dünya ona doğru ziyadesiyle yaklaşır.”([2]) 

“Ya Rab. Bana öyle bir kanat ver ki, namerde değil, merde dahi muhtaç olmayayım.” Mevlânâ

“Kanaatkâr olan hiç kimse ölmedi. Hırs ile de hiç kimse padişah ol­madı.”   Mevlânâ

“Kanaatkâr ol, hırslı olma. Gözü tanede olan kuşun ayağı tuzaktan kur­tulmaz.” Mevlânâ

İmam Şafinin yüzüğünde “Kanaat berekettir” yazılıymış.

“Kanaatten nasibi olmayanı, dünya zengin edemez.” F. Attar

“Yeryüzünde bütün ıstırapların kaynağı aza kanaat ekme­mektir. Kanaat­kâr ol, çünkü ister denize, ister kuyuya daldır alacağın su, kabının büyüklüğü kadardır.”  Firdevsi

 “Önemli olan dünyada çok şeye sahip olmak değil, çok az şeye ihtiyaç duymaktır.”    Eflatun

“Varın hazzını yaşayınız. Yoğun hasretiyle ömrünüzü tü­ketmeyiniz.” Kul İbrahim.

Zengin bir adam bir İslâm büyüğüne dile benden ne diler­sen deyince O “Ben dünyalığı onun yaratıcısından istemekten utanırım, senden mi isteye­yim” demiş.

İstiklâl Savaşı yıllarında, memleketimizin birçok yerinin işgal edilip, yıl­lardır süren savaş sonucu en zayıf olduğumuz dönemde, Fransızlar Maraş’ı işgal maksadıyla şehre yaklaşmış­lar, asırlardır içimizde huzur ve emniyet içinde yaşayan, devle­timizin kaymak ve kremasını yiyen, zengin olan, müref­feh bir hayat süren, ama son zamanlarda Batılıların oyununa gelip, veli ni­metleri olan Osmanlıya ihanet eden Ermeniler, Fransızlar şehri işgal edecekler diye büyük bir sevinç ve hazırlık içindeler.

Şehrin en iyi davul çalan kişisi olan Roman vatandaşlarımızdan Abdal Halil Ağa diye meşhur kişiyi bulurlar ve düşmanı davulla karşılamak isterler ama, Halil Ağa “çalmam” der. Israr ederler, baskı yaparlar ve nihayet gönlünü yapabilmek için Ermeni zen­ginleri derler ki; “davulunu altınla dolduracağız” Halil Ağa’nın cevabı hepimize örnek olmalı: “Ben nankör değilim, içinde doğduğum bu vatana ve aralarında yaşadığım bu millete ihanet edip, onların en zor gününde, sanki başlarına vururcasına, da­vuluma tokmak vuramam.”([3])

Konya’mızın meşhur ve mağfur zat-ı muhteremi Hacıveyiszade Mustafa Efendi, sık sık hanımına; “Muhsine, başkalarının bağı, bahçesi, evi, dük­kânı… varsa, elhamdülillah bizimde, içine koyduğumuz suyu soğutan Çukurçimen ([4]) testimiz var, ne mutlu bize değimli?” dermiş.([5])

Zenginliği değil, hakkında hayırlı olacak kanaatkârlığı iste, Çünkü tec­rübe ile görülmüştür ki, servetin batırdığı insan sayısı, kurtardığından çok fazladır.

 

Dipnotlar:

1- Aclûnî, c, 2, s. 102.

2- Tirmizi, Zühd, 25.

3- Zafer Dergisi, sayı 203, s. 16.

4- Konya Yakınında testileri ile meşhur bir köy.

5- Ali Ulvi Kurucu, Hatıralar-1, M. E. Düzdağ, Kaynak Yay. 2007,  İst. s. 128.