KADER - KISMET - TALİH ? ŞANS (2)

Bir acayip talihim var her işim bozgun düşer

 Bülbül için tuzak kursam içine kuzgun düşer

                                                    Lâedrî(1)

Bîbaht olanın bağına bir katresi düşmez

Bârân yerine dürr ü güher yağsa semadan

Ziya Paşa

Derviş olmak istedim, zelzele yıktı tekkeyi

Hacca gitmek istedim Vahhab aldı Kâbeyi

Gerçi darphaneden vermiş olsaydı kısmetim Huda

Şüphe yok ki kalp keserdi padişahlar sikkeyi

                                                    Lâedrî

O deryadan âb istemiş olsam serab olur

Ger altuna yapışsam o saat türab olur            

Zâtî

Bence en güzelini ve en özlüsünü şu şair söylemiş. Ger­çekten dünyada insan her zaman her yerde, her hâl ü kârda is­terse üzülecek, kederlenecek bir sebep de bulur, memnun ve mesud olacak şeylerde bulur. Hani adam demiş ya; “çorabım yok diye çok üzülüyordum. Çorap giyecek ayağı olmayan bir adamı görünce Allah’a binlerce defa şükrettim”

Mihnet-i zevk etmededir âlemde hüner,

Gam-u neşât-ı felek böyle gelmiş böyle gider.

Gerçekten öyle. Emrinde ordular, hazineler, hizmetçiler, beyler, paşalar olan koskoca bir Osmanlı mülkünün sahibi ve sultanı olan, Fatih’in babası 2. Murad’ın sözlerine kulak verir­sek konu daha iyi anlaşılır:

Ey Felek dâim  beni  sen nâmurad   etmek   neden

Beni gam-gin eyleyip ağyârı şâd etmek neden

Gâh olur devrân bize mihr ü vefâlar gösterir

Gâh döner her lütfuna yüz bin cefâlar gösterir

Dünyadaki huzursuzlukların kaynağının ekseriyeti maddi­yattan olduğu için Ziya Paşa; “bu altın ve gümüşte ne var ki herkes ona taparcasına kıymet veriyor, hâlbuki hepsini ölürken bırakıp gidiyor” diyor tabii ki bunu bizim gibi değil de veciz bir şekilde şöyle ifade ediyor:

Dehrin ne safası var acabâ sîm ü zerinde

İnsan bırakır hepsini hîn-i seferinde

Seyr etti hevâ üzre denir taht-ı Süleyman

Ol saltanatın yeller eser şimdi yerinde

Dünyada huzurlu olabilmek için, kadere rıza gösterip, tes­limiyetçi olmak gerekir. Olunmadığında zaten yapılabilecek bir şey yoktur. Şair durumu ne güzel açıklar:

Ama ne çâre hükm-i İlahi yerin bulur

Kan ağlamak müfid değil, olacak olan olur                

Rûhi

Atalarımız; “Talihi yaver olanın, horozu yumurtlar” de­mişler gerçekten öyle. Şu misallere bakılınca sözün ne kadar doğru ve muknî (ikna edici) ol­duğu anlaşılır:

Kolombiya'da 4270 metre yükseklikten bir uçak düştü, 51 kişi öldü, sa­dece Erika isimli 9 yaşında bir kız çocuğu kolu kı­rılarak kurtuldu.(2)

ABD de bir kadın uçaktan düşer diye çok korkarmış. Bu korku sebebiyle kocasının uçak biletini iptal ettirip, gideceği yere arabayla göndermiş ve bir müddet sonra televizyonda ko­casının gideceği uçağın düştüğü anons edilmiş, kadın kocamı kurtardım diye sevincinden hoplamış, ama haberin devamında “uçak şu plakalı aracın üstüne düştü, araç sürücüsü de öldü” deyince sevinci kursağında kalmış. Hani şair diyordu ya: “Ola­cak olan olur.”

Memleketimizde de benzer ve ibretli kazalar olmaktadır. Ekim 1997 yı­lında Karapınar yakınlarında bir yolcu otobüsünün içinde 48 kişi yanarak öldü. O otobüsle memleketine gelmek isteyen, yalvarıp yakarmasına rağmen bilet bulamayan bir üni­versite talebesi, haberi duyunca kendi adına sevinmiş, ama aynı saatlerde kaza yapan bir belediye otobüsünün içinde o da can ver­miştir.

Şu haber de ne kadar çarpıcı ve ibret verici: “7 Kattan dü­şen Özgür isimli küçük bir çocuğu o anda yoldan geçmekte olan Murat Vural havada yakaladı ve hiçbir şey olmadı.”(3)  

Dipnotlar:

Namurad: Arzularına ulaşamayan, Gamgin: Gamlı, Ağyar: Başkaları, Mihr: İyilik, Sim: 

                  Gümüş, Zer: Altın, Hîn-i sefer: Ölüm yolculuğu, Müfid: Faydalı, Seza: Lâyık,

                  Sena: Övgü, Şürbetmek: İçmek, Esved: Siyah, Ebyad: Beyaz, Ka­dem: Adım,

                  Ra­yiha: Koku

1- Yazarı bilinmiyor manasına.

2- Milliyet Gazetesi, 14.01.1995.

3- Milliyet Gazetesi,01.05.2000.