MENU
  • Dünya
  • Kültür - Sanat
  • Yaşam
  • Medya
  • Bilim
  • Tanıtım
  • YAZARLAR
  • FOTO GALERİ
  • WEB TV
  • YEREL HABERLER
  • HABER ARŞİVİ
  • YOL TRAFIK DURUMU
  • ETKİNLİK TAKVİMİ
  • BİYOGRAFİLER
  • E-GAZETE
  • RÖPORTAJLAR
  • TAZİYELER
  • Künye
  • Gizlilik Politikası
  • İLETİŞİM
  • Foto Galeri
  • Web TV
  • Yazarlar
  • E-Gazete
  • Anketler
  • Nöbetçi Eczaneler
  • Firma Rehberi
  • Seri İlanlar
Konya Postası Gazetesi
DOLAR8.0255
EURO9.6197
GR ALTIN455.09
ÇEYREK746.31
Konya
Konya Postası Gazetesi
Konya Postası Gazetesi
  • Güncel
  • Türkiye
  • Konya
  • Siyaset
  • Ekonomi
  • Eğitim
  • Teknoloji
  • Sağlık
  • Spor
  • Magazin
  • Asayiş
Kapat

İslâm’ın Âlimlere Verdiği Değer (2)

Ana SayfaYazarlarAbdullah UÇAR
22 Mayıs, 2020, Cuma 10:16 496
  • yazdıryorum yazfont küçültfont büyüt

Allah Rasûlü (s.a.v.)bir toplantıya, bir meclise sonradan gelen her­kesin ayağına kalkılmasını hoş karşılamaz ve“Acemlerin (İran­lıla­rın) yaptığı gibi, her gelen kişi için ayağa kalkmayın”(1) buyu­rur, ama ilim ehlin­den biri gelince, arkadaşlarını kendisi ikaz ederek; “Kavmin efendisi geli­yor, ayağa kal­kın”(2) dermiş.

Bu hadis ve uygulamaları hayat prensibi ittihaz eden Osmanlı sultanları ve halkı, ilim ehline son derece hürmetkâr davranırmış. Osmanlı sultanla­rından bâzıları câmide bile hocaları sonradan ge­lirse onların ayağına kalkar, ellerini öperler, hürmet ederler,(3) onla­rın ön saflara geçmelerini sağlarlar­mış.(4)

Şimdi unutuldu gitti ama yakın târihlerde yâni 1940’lı yıllarda bile, bir âlim çarşıdan, sokaktan geçerken halkın hürmeten ayağa kalktığını mer­hum bakanımız Prof. Dr. Nevzat Yalçıntaş (1933-2016) hatıralarında zikre­der.(5)

Bu husus bizim örfümüze öyle yerleşmiş ki; Osmanlı ulemasın­dan bâzı­ları, “Hz. Yusuf Mısırda idâreci iken, yanına gelen babası için ayağa kakma­dığından dolayı, Allah onun neslinden Peygamber getirmemiştir.” Diye yorum yapmışlardır.(6)

Bizim talebelik yıllarımızda sınıfa giren hocalarımıza hep birden ayağa kalkar, sünnete ittiba ve örfümüz gereği lâzım gelen hürmeti gösterir, ondan sonra derse başlanırdı. Şimdi maalesef yüksek okul­larda hattâ bazı ortadereceli okullarda bile bu âdetin kalktığını üzüle­rek duymaktayız.

Eskiden bizim örfümüzde bir şey yeneceğinde, bir şey dağıtılaca­ğında, bir ikram yapılacağında âlimlerden, yoksa yaşlılardan başla­nırdı. Bizim örfümüz bunu gerektiriyordu. Şimdi “sağdan başlamak sünnetmiş” diyorlar ve ayak ucundan başlanıyor. Bu doğru ve sün­nete uygun bir tavır değildir. Eğer o mecliste varsa âlimlerden, yoksa ihtiyarlardan başlamak gerekir. İslâm fıkhında “hoca hakkı, ana-baba hakkı ile eşdeğer” kabul edilmiş, hatta bâzı âlimlere göre daha üstün sayılmıştır. Şu hadisler bunun en açık delilidir:

“Ümmetimin âlimlerine karşı görevini bilmeyenler ümmetim­den değildir.”(7)

“Saçlarını İslâm uğrunda ağartan ihtiyarlara, Kur’ân’ı oku­mayı ve onunla amel etmeyi terk etmeyip, ondaki sırları araştır­mada haddi aşmayan âlimlere, Kur’ân ehline ve adâletle hareket eden idârecilere hürmet etmek, Allah’a hürmet ve tâzim sayılır.”(8)

İmam Gazâlî (1058-1111) İhya isimli eserinde şöyle yazar: Hz. Ali’ye “Ya emiral müminin, kimlerin eli öpülebilir?” diye sordular O şöyle cevap verdi:  

“1-İnsan çocuğunun elini öper şefkatle,

2-Kişi hanımının elini öper şehvetle,

3-Birde hocasının ve ebeveyninin elini öper hürmetle”.

 

“Hz. Peygamber, bir talep üzerine Ra’l, Zekvan, Useyye ve Benü Lihyân kabilelerine ensâr-ı kiramdan, kendilerine “Kurra” adı ve­rilen yetmiş kadar muallimi göndermişti. Bunlar Bi’r-i Mâune deni­len yere vardıklarında, bu kabilelerin ahâlisi ihânette bulunarak onları şehit ettiler. Peygamberimiz’e bu haber ulaşınca tam bir ay o kâtillere beddua da bulundu.”(9)

“Kendisini Tâif’te taşlayanlara bile beddua da bulunmayan rah­met ve şefkat peygamberinin, ilim erbâbına yapılan bu ihânet karşı­sında beddua da bulunması, ilme ve ilim hizmetine mâni olanların ne büyük bir cürüm işlediklerinin bir göstergesidir.  Kur’ân hiz­metkârlığını ihlasla îfa etmenin, Allah Rasûlü (s.a.v.)nazarında ne şerefli bir mevkii bulunduğunun da açık bir delilidir.”(10)

5. Yüzyılda Barbar istilasıyla Batı Roma yıkıldı. Bu olaydan sonra okuma yazma bilmeyen Germenler ve Keltler Roma’ya hâkim oldu ve karanlık bir dönem başladı. Kilise adamları bunu fırsat bil­diler ve bu cehâleti destekle­diler. Çünkü onların saltanatı halkın câhil kalmasında idi. Onun için halkı öğrenmekten çok kendilerinin anlat­tıkları hurâfeler ile yetinmeye teşvik ettiler. Dolayısıyla 8. yüz­yılda bile Avrupa’da, kaza ve kasabalarda okuma-yazma bilen 3-5 kişiyi geç­mezdi. Doğu Roma da bundan pek farklı değildi. İslâm’ın zuhurun­dan kısa bir müddet önce, M. 525 te Bizans İmparatoru Jüs­tinyen (527-565) Yunanistan’daki felsefe okullarını kapatıp, bütün Yunan filozoflarını, ilim adamlarını memleketten sürdüğü bir dö­nemde,(11) Allah Rasûlü’nün (s.a.v.)ilme ve âlime bu derece önem ve ehemmi­yet vermesi, İslâm’ın istikba­linin ne kadar parlak olduğunun göster­gesi olmuştur. Roma ve Bizans’tan sürülen bu ilim erbâbı, Pers im­paratorluğuna gidip sığınmışlar ve Pers (İran) mede­niyetinin geliş­mesine yardımcı olmuşlardır.(12)

Dipnotlar:

1- Ebû Dâvûd, Edeb, 152; Müsned, c. 5, s. 253.

2- Buhârî, İsti’zan, 26; İbni Hacer, İsâbe, c. 2, s. 38.

3- Ferhad Koca, “Molla Hüsrev” TDV Yay. Ank. 2008, s. 78.

4- Ahmet Şimşirgil, “Kayı-2”, KTB Yay. İst. 2013, s. 275; Osman Keskioğlu, “Müslüman¬ların İlim ve Medeniyete Hizmetleri”, DİB Yay. Ankara, s. 15-19.

5- Nevzat Yalçıntaş, “Hatıralar”, İşaret Yay. İst. 2012, s. 498

6- Ragıp Güzel, “Hikmet ve İbret”, Şelâle yay. Dilek Mat. 1977 İst. s. 82.

7- Tergîb ve Terhîb Tercümesi, Hikmet Yay. yıl  1984, c. 1, s. 158.

8- Ebû Dâvûd, Edeb, 30.

9- Müslim, Mesâcid, 297.

10- Osman Nûri Topbaş, “Vakıf İnfak Hizmet”, Erkam Yay. İstanbul 2002, s, 223.

11- İsa, Ahmed– Ali, Osman, “Müslümanların Rönesans’a Katkısı”, Türkçesi Emre Miya­soğlu, 2. Bas. İst. 2014.s. 100, 118. 

12- Bekir Karlığa, “Ah Endülüs”, Derin Târih Dergisinin özel sayısı, 2015, s. 132.

Yorum Yazın

Abdullah UÇAR

    iletişime geç

    Abdullah UÇAR

    Bizi Takip Edin
    Facebook
    Twitter
    Instagram
    Youtube
    Köşe Yazarları
    Cemil KARAKAP
    Cemil KARAKAP Kuşburnu tercih edin. Sağlığınız açısında önem arz etmektedir.
    Mehmet ERŞAHİN
    Mehmet ERŞAHİN RAMAZAN VE KUR'AN
    Abdullah UÇAR
    Abdullah UÇAR Esirlere Muamele ve Avrupalılar (1)
    Muharrem Balatekin
    Muharrem Balatekin KISMİ KAPANIYORUZ GİBİ…
    YUSUF ERDOĞAN
    YUSUF ERDOĞAN ASHÂBÜ’l-UHDÛD
    A.Geylani ÜRKMEZ
    A.Geylani ÜRKMEZ Yüzbaşı Mehmet Muzaffer…
    Ali Rıza TABAN
    Ali Rıza TABAN SELÇUK ÜNİVERSİTESİ 46 YAŞINDA
    Rümeysa Özkan
    Rümeysa Özkan RAMAZAN AYINDA NELERE DİKKAT ETMELİYİZ?
    Nihat BAŞBUĞU
    Nihat BAŞBUĞU KASAPKEN CERRAH OLMAYA HEVESLENMEK
    Adnan GÖNÜL
    Adnan GÖNÜL Ramazanın İlk Gecesi ​​​​​​​
    DİLEK GÖRÜR
    DİLEK GÖRÜR GÜMÜŞÜN ZARAFETİ
    Hatice ERDEN
    Hatice ERDEN Onu unutmuyor
    Salih Geçer
    Salih Geçer Bu hastalık bitmez
    Abdurrahman YILMAZ
    Abdurrahman YILMAZ DÜNDEN BUGÜNE DİNLER VE TEMEL ÖZELLİKLERİ
    Hasan MERT
    Hasan MERT Rahmet Ayı Ramazân-ı Şerif
    Mehmet BAYKAN
    Mehmet BAYKAN EVLADIM BADEM YEME
    Necati DEMİR
    Necati DEMİR Hukuk Devletinden Vazgeçip Kanun Devletini Arar Hale Gelmek (3)
    Fatih ERSOY
    Fatih ERSOY AK Parti üzerinden Konya’ya saldırmak
    Fatmagül KIZMAZ
    Fatmagül KIZMAZ FAKİR BAYKURT VE ANNESİ
    Yılmaz Çelik
    Yılmaz Çelik HA BİRE FIRSAT TEPİYORUZ
    Ahmet BİLGİÇ
    Ahmet BİLGİÇ MERHAMET
    Aslı PARLAKÇEREZ
    Aslı PARLAKÇEREZ YAZA DOĞRU SAĞLIKLI BAŞLANGIÇLAR
    Ali AKPINAR
    Ali AKPINAR Ramazan Yaklaşırken
    Şükrü Özbuğday
    Şükrü Özbuğday Hz. Mevlâna (4)
    Prof.Dr. Ali ACAR
    Prof.Dr. Ali ACAR Kan Uyuşmazlığı ve Anne Karnında Bebeğe Kan Transfüzyonu(bebeğe kan verimesi)
    Şahide ORAL
    Şahide ORAL DOĞRU BESLENMENİN ÖNEMİ?
    Mustafa GENÇ
    Mustafa GENÇ Transfer olmazsa, olmaz!
    Yazan Adam
    Yazan Adam Paspasın altından kir eksik olmuyor..
    Hasan Hüseyin KARA
    Hasan Hüseyin KARA BENCİLİZ!!!
    Erdal ARSLAN
    Erdal ARSLAN Ne Haldeyiz ???
    Melahat ÜRKMEZ
    Melahat ÜRKMEZ ŞEB-İ ARUS’UN HİSSETTİRDİKLERİ…
    Misafir Kalem
    Misafir Kalem ALIN SİZE GENEL KURUL
    Emre YAVUZ
    Emre YAVUZ Dil belası?
    Konya Postası Gazetesi
    KünyeGizlilik PolitikasıRSSSitemapSitene EkleArşivİletişim
    SOSYAL MEDYA BAĞLANTILARI
    FACEBOOKTWITTERINSTAGRAMLINKEDINYOUTUBE

    Konya Postası 2021 | Yazılım: Onemsoft

    Haber GönderFirma Ekleİlan Ekle