MENU
  • Dünya
  • Kültür - Sanat
  • Yaşam
  • Medya
  • Bilim
  • Tanıtım
  • YAZARLAR
  • FOTO GALERİ
  • WEB TV
  • YEREL HABERLER
  • HABER ARŞİVİ
  • YOL TRAFIK DURUMU
  • ETKİNLİK TAKVİMİ
  • BİYOGRAFİLER
  • E-GAZETE
  • RÖPORTAJLAR
  • TAZİYELER
  • Künye
  • Gizlilik Politikası
  • İLETİŞİM
  • Foto Galeri
  • Web TV
  • Yazarlar
  • E-Gazete
  • Anketler
  • Nöbetçi Eczaneler
  • Firma Rehberi
  • Seri İlanlar
Konya Postası Gazetesi
DOLAR8.1224
EURO9.7345
GR ALTIN456.07
ÇEYREK749.01
Konya
Konya Postası Gazetesi
Konya Postası Gazetesi
  • Güncel
  • Türkiye
  • Konya
  • Siyaset
  • Ekonomi
  • Eğitim
  • Teknoloji
  • Sağlık
  • Spor
  • Magazin
  • Asayiş
Kapat

Beytü’l-Hikme’nin Açılması ve Etkileri

Ana SayfaYazarlarAbdullah UÇAR
29 Haziran, 2020, Pazartesi 08:48 1388
  • yazdıryorum yazfont küçültfont büyüt

Emevîler döneminde başlayan tercüme işi, hız kesmeden Abbâsîler dö­neminde de devam etmiştir. İkinciAbbâsî Halîfesi olan Mansur (?-775), akli ve nakli ilimlerle iştigal etmiş, âlim bir zattır.(1) Tercüme işini her yön­den tekâmül ettirerek, sarayında çeşitli kitapla­rın toplandığı bir kütüphâne kurmuştur. Beytü’l-Hikme’nin temeli bu kütüphâne olmuştur. Halîfe Mansûr, Bizans İmparatoru Konstan­tinos’tan eski yunan bilim ve düşüncesine ait eserler istemiş,  İmpa­rator da Öklid’in ünlü geometri eseri “Elementler”i ve daha bazı eserleri göndermiştir.(2)

Beytü’l-Hikme: Hikmet evi, bilgi evi mânâsınadır. Müslümanlar burada her dilden, her milletten, her fikirden kitapları toplamışlar, tercüme etmişler, özellikle Aristo, Eflatun, Pisagor, Hipokrat, Galen, Oribasius gibi eski Yunan filozoflarının kitaplarını toplayıp tercüme etmişler, çoğaltmışlar, başka şehirlere ve kütüphânelere göndermiş­ler ve bu nâdîde eserlerin târihin derinliklerinde kaybolmalarını ön­lemişlerdir. Beytü’l-Hikme’de Çalışanlara ayrı ayrı odalar veril­miş, Kitaplar konularına göre ayrı ayrı odalara dağıtılmış, araştırma­cılara kolaylık olsun diye ne gerekiyorsa yapılmış, kıymetli kitaplar istinsah edilmiş (çoğaltılmış), 3 nüshası orada bırakılıp, diğerleri önemli şehirlere gönderilmiştir.

 Ayrıca kitapların ciltlen­mesi, ko­runması, haşerâta karşı muhâfaza edilmesi, husûsunda ne gere­kirse yapılmıştır.(3) Halîfe Me’mun (786-833)döneminde burada çalışan­lara o gün için bir servet denebilecek 500 dinar aylık verilmiş, yap­tıkları ter­cüme ve telif ki­taplar altınla tartılmış, bâzen de ekstradan hediyeler verilmiştir. Bu­nun için bâzı kitapların yapraklarının (ağır bassın diye) kalın tutul­duğuna dâir rivâyetler vardır.(4) Bir dinar yaklaşık 4.333 gramdır. 4.333x500 eşittir yakla­şık ayda 2 kg. altın demektir. Bu da günü­müzde yaklaşık ayda 500 bin TL’ye yakın para demek­tir.(5)

Beytü’l-Hikme’nin revaçta olduğu dönemde, görevlilerin ne ka­dar rahat çalıştığına misal olması bakımından orada çalışan Hristi­yan bir bilim adamı şöyle yazmıştır: “Hiçbir konuyu incelememiz yasak değildi. Gizlenen, sakla­nan hiçbir şey yoktu. Barbarlara (Müslümanlara) âit olsun, Yunanlara âit olsun her dokt­rinle, dün­yevî olsun, manevî ol­sun, İlâhî olsun, beşerî olsun, her şeyle uğ­raş­mamıza izin verili­yordu. Tam bir güvenlik içinde araştırmalar yapılı­yordu. Bütün bilgi dâiresini dolaşıyor ve ruhun bütün zevkle­rine nâil olarak mutmain oluyorduk.”(6)

Abbâsîlerin bu parlak döneminde Beytü’l-Hikme hâricinde; Ber­mekîlerin, Şakiroğullarının (Ahmed, Muhammed ve Hasan kardeş­ler) gibi bürokratla­rın, zenginlerin, kumandanların özel kütüphâne­leri vardır. Öyle ki bir gezgin eserinde; “Bağdat’ı gezerken Dicle kenarında 100 den fazla kütüphâne gördüğünü” kaydeder.(7) Roger Garaudy, Beytü’l-Hikme’de bir milyondan fazla kitâbın olduğunu zikreder.(8)

Beytü’l-Hikme İslâm kültürünün bir dönüm noktasıdır. 500 Yıl­dan fazla ilim ve irfân ummanı olarak hizmet veren ve ilim ve irfâna büyük katkılar yapan Beytü’l-Hikmeler 1258 de Moğol Hanı Hü­lagû’nun Bağdat’ı işgalinde yakılmış, yıkılmış, târihe karışmıştır. Beytü’l-Hikmenin oluşturulması Halîfe Man­sur zamanında başlamış Me’mun zamanında en mütekâmil hâline gelmiştir. 13. Yüzyılın sonuna kadar varlığını devam ettirmiştir.

Abbâsîlerin zayıflayıp, Mısırda Fâtımîlerin yıldızının parladığı dönemlerde Beytü’l-Hikme’ye benzer kütüphâneler yâni Dâru’l-Hikme’ler, Dâru’l-İlim’ler, Dâru’l-Kütüpler kurulmuştur. Halîfe Hâkim Biemrillah döneminde Dâru’l-Hikme’de 1 milyon 600 bin eser bulunduğu rivâyet edilmiştir.(9)

      

Dipnotlar:

1- Hârun Reşid, Medîne’de yaşayan İmam Mâlik’i, iki oğluna hocalık yapması için Bağdat’a dâvet etmiş, fakat o “ilim insanın peşine düşmez, insan ilmin peşine düşmesi gerekir” diye reddedince, Hârun Reşid iki oğlunu Medîne’ye götürüp okutmuştur. Bu iki oğlan da böyle kıymetli bir âlimden ilim tahsil ettikleri için, ilim âşığı insanlar olarak ye­tişmiş ve halîfe olunca ilme ve ilim adamlarına kıymet vererek büyük hizmetler etmişlerdir. Bunlardan Me’mun iş başına geçince, Bilgelik Evi mânâsına gelen ve o gün için fevkalâde bir eser ve uygulama olan Beytü’l-Hikme’yi kurmuştur. Ahmed İsa – Osman Ali, a. g. e. s. 69, 103.

2- İbrâhim Kalın, “Ben, Öteki ve Ötesi”, İnsan Yay. 2018 14. Baskı, İst. s. 84.

3- Ahmet Çelebi, a. g. e. s. 178.

4- Ahmet Çelebi, a. g. e. s, 174.

5- Mustafa Demirci, a. g. e. s. 116.

6- Gustav E.V.Grunebaum, “İslâm Medeniyetinin Kaynakları”, Çev. İlhan Kutluer, s.55.

7- Sigrid Hunke, “Avrupa’nın Üzerinde Allah’ın Güneşi”, Çev. Hayrullah Örs, Altın Kitaplar Yay. İst.

8- Roger Garaudy, “İslâm’ın Vadettikleri”, Çev. Salih Akdemir, Pınar Yay. 1984, s. 103.

9- Ahmet Turan Yüksel, a. g. e. s. 47.

Yorum Yazın

Abdullah UÇAR

    iletişime geç

    Abdullah UÇAR

    Bizi Takip Edin
    Facebook
    Twitter
    Instagram
    Youtube
    Köşe Yazarları
    Cemil KARAKAP
    Cemil KARAKAP Kuşburnu tercih edin. Sağlığınız açısında önem arz etmektedir.
    Mehmet ERŞAHİN
    Mehmet ERŞAHİN RAMAZAN VE KUR'AN
    Abdullah UÇAR
    Abdullah UÇAR Esirlere Muamele ve Avrupalılar (1)
    Muharrem Balatekin
    Muharrem Balatekin KISMİ KAPANIYORUZ GİBİ…
    YUSUF ERDOĞAN
    YUSUF ERDOĞAN ASHÂBÜ’l-UHDÛD
    A.Geylani ÜRKMEZ
    A.Geylani ÜRKMEZ Yüzbaşı Mehmet Muzaffer…
    Ali Rıza TABAN
    Ali Rıza TABAN SELÇUK ÜNİVERSİTESİ 46 YAŞINDA
    Rümeysa Özkan
    Rümeysa Özkan RAMAZAN AYINDA NELERE DİKKAT ETMELİYİZ?
    Nihat BAŞBUĞU
    Nihat BAŞBUĞU KASAPKEN CERRAH OLMAYA HEVESLENMEK
    Adnan GÖNÜL
    Adnan GÖNÜL Ramazanın İlk Gecesi ​​​​​​​
    DİLEK GÖRÜR
    DİLEK GÖRÜR GÜMÜŞÜN ZARAFETİ
    Hatice ERDEN
    Hatice ERDEN Onu unutmuyor
    Salih Geçer
    Salih Geçer Bu hastalık bitmez
    Abdurrahman YILMAZ
    Abdurrahman YILMAZ DÜNDEN BUGÜNE DİNLER VE TEMEL ÖZELLİKLERİ
    Hasan MERT
    Hasan MERT Rahmet Ayı Ramazân-ı Şerif
    Mehmet BAYKAN
    Mehmet BAYKAN EVLADIM BADEM YEME
    Necati DEMİR
    Necati DEMİR Hukuk Devletinden Vazgeçip Kanun Devletini Arar Hale Gelmek (3)
    Fatih ERSOY
    Fatih ERSOY AK Parti üzerinden Konya’ya saldırmak
    Fatmagül KIZMAZ
    Fatmagül KIZMAZ FAKİR BAYKURT VE ANNESİ
    Yılmaz Çelik
    Yılmaz Çelik HA BİRE FIRSAT TEPİYORUZ
    Ahmet BİLGİÇ
    Ahmet BİLGİÇ MERHAMET
    Aslı PARLAKÇEREZ
    Aslı PARLAKÇEREZ YAZA DOĞRU SAĞLIKLI BAŞLANGIÇLAR
    Ali AKPINAR
    Ali AKPINAR Ramazan Yaklaşırken
    Şükrü Özbuğday
    Şükrü Özbuğday Hz. Mevlâna (4)
    Prof.Dr. Ali ACAR
    Prof.Dr. Ali ACAR Kan Uyuşmazlığı ve Anne Karnında Bebeğe Kan Transfüzyonu(bebeğe kan verimesi)
    Şahide ORAL
    Şahide ORAL DOĞRU BESLENMENİN ÖNEMİ?
    Mustafa GENÇ
    Mustafa GENÇ Transfer olmazsa, olmaz!
    Yazan Adam
    Yazan Adam Paspasın altından kir eksik olmuyor..
    Hasan Hüseyin KARA
    Hasan Hüseyin KARA BENCİLİZ!!!
    Erdal ARSLAN
    Erdal ARSLAN Ne Haldeyiz ???
    Melahat ÜRKMEZ
    Melahat ÜRKMEZ ŞEB-İ ARUS’UN HİSSETTİRDİKLERİ…
    Misafir Kalem
    Misafir Kalem ALIN SİZE GENEL KURUL
    Emre YAVUZ
    Emre YAVUZ Dil belası?
    Konya Postası Gazetesi
    KünyeGizlilik PolitikasıRSSSitemapSitene EkleArşivİletişim
    SOSYAL MEDYA BAĞLANTILARI
    FACEBOOKTWITTERINSTAGRAMLINKEDINYOUTUBE

    Konya Postası 2021 | Yazılım: Onemsoft

    Haber GönderFirma Ekleİlan Ekle